نحوه دریافت موافقت اصولی برای پرورش شترمرغ

آسپرژیلوس، شایع ترین بیماری قارچی در گونه های مختلف پرندگان می باشد. این بیماری ، از نظراقتصادی، مهم ترین بیماری قارچی مشاهده شده در شتر مرغها می باشد.

آسپرژیلوس فومیگاتوس (A.fumigatus) و آسپرژیلوس فلاووس (A.flavous) به همراه آسپرژیلوس نیجر (A.niger) به عنوان عامل این بیماری از شتر مرغهای مبتلا جدا شده است.

همچنین این عوامل از جوجه هایی که به طورمصنوعی به دنیا آمده اند، جدا سازی شده و خسارات سنگینی را به بار آورده اند

دستگاه های هچری آلوده ، منبع اصلی آسپرژیلوس در جوجه های تازه تولد یافته می باشند. دما و رطوبت همراه با مواد آلی موجود در تخم های هچ شده ، شرایط مطلوبی را برای تولید مثل سریع قارچها و تولید مقادیر زیاد هاگ فراهم می کند.

دستگاه های ستروهچر باید به طور کامل توسط مواد ضد قارچ مؤثر، تمیز و ضد عفونی گردد؛ بدین منظور می توان از فرمالین و یا محلول 1% کلینا فارم پس از هر هچ و قبل از جایگزینی تخم ها در دستگاه جوجه کشی استفاده کرد.

کاه یا علوفه خشک آغشته به قارچ که به عنوان بستر استفاده می شود و یا یونجه های خشک شده حاوی قارچ که شتر مرغ از آن تغذیه می کند، منشاء مهم آسپرژیلوس درجوجه های تازه تولد یافته و درشتر مرغهای در حال رشد می باشد. همچنین رطوبت بالا و تهویه ضعیف به علت افزایش میزان آمونیاک به بروز آسپرژیلوس کمک می کند. جوجه های جوانی که فرصت کافی جهت کسب ایمنی طبیعی علیه قارچهای ساپروفیت را پیدا نکرده اند بیشترین درگیری را دارند که در این زمینه عمده خسارات مربوط به جوجه های زیر یک ماه می باشد. پرندگان بزرگ تا حدودی قادر به تحمل عامل بیماریزای موجود در مواد غذایی انبارشده هستند.

درآب و هوای سرد و در زمستان، گاهی اوقات لازم می شود که شتر مرغهای جوان را برای مدتی در محیط بسته نگهداری کرد؛ در این موارد بستر و تهویه مطلوب ساختمان اهمیت زیادی می یابد.

بستر شتر مرغها بایستی تقریبا” هر روز عوض شود و مواد ضد عفونی ضد قارچی مؤثر نیز باید مورداستفاده قرارگیرد تا سبب کاهش تولید مثل قارچها و در نتیجه کاهش هاگهای حاصل از آنها دربستر و ساختمان گردد.

پرندگان به طور معمول درمعرض قارچها قرار دارند و فقط در شرایط خاص ، این قارچها پاتوژن می شوند. آسپرژیلوس معمولا” تحت شرایطی همچون استرس ، نقصان ایمنی بدن ، درمان طولانی مدت با داروهای آنتی بیوتیکی و یا اینکه اگر دام در معرض مقادیر زیادی از ارگانیسم قرار گیرد، سبب ایجاد بیمای می شود.

علائم بالینی و یافته های پاتولوژی

همانند گونه های دیگر پرندگان، آسپرژیلوس در شترمرغها معمولا” یک بیماری تنفسی می باشد. تمامی قسمتهای دستگاه تنفسی می تواند درگیرشود اما اغلب در جوجه های جوان ریه ها و در جوجه های بزرگتر کیسه های هوایی درگیر می شوند. استرس یک عامل مستعد کننده برای ابتلا به این بیماری می باشد.

علائم بالینی بستگی به محل وشدت ضایعات دارد که می تواند سبب ایجاد صداهای تنفسی تا کوتاه شدن تنفس در شترمرغها گردد. ضایعات موجود در کیسه های هوایی با شنیدن صداهای دستگاه تنفسی تشخیص داده نمی شود.

عفونت دستگاه تنفسی با آسپرژیلوس ممکن است قسمت فوقانی دستگاه تنفسی را درگیر کند. در این صورت سبب آماس قارچی نای می شود که ضایعات کوچک گرانولوماتوزی درطول سطح داخلی نای دیده می شود. اما دربیشتر موارد آسپرژیلوس درشتر مرغها، ریه ها درگیر می

شوند که سبب ایجاد ضایعات شدید گرانولوماتوزی می شود. البته در شتر مرغهایی که ازطریق بستر و یا کاه آلوده ، درگیر شده اند تورم و عفونت شدید قارچی کیسه های هوایی رخ می دهد. در شتر مرغهایی که ریه هایشان درگیر و دچار آماس گرانولوماتوز ریوی شده است ، علائم بالینی تنفسی به خوبی دیده نمی شود ولی در شتر مرغهایی که دچار آماس کیسه های هوایی شده اند، علائم بالینی تنفسی به خوبی قابل مشاهده است.

علائم بالینی شامل بی حالی و افسردگی ، بی اشتهایی ، توقف رشد ، جمع شدن خلط در دهان ، یبوست شدید، نرمی استخوان و نهایتا” افزایش مرگ ومیر می باشد.

جوجه های مبتلا معمولا” با سرهای افتاده و نزدیک به زمین حرکت می کنند چنین جوجه هایی دارای گرانولومها و آبسه های زرد و سبز پراکنده در سراسر بافت ریه خود هستند. آسپرژیلوس تنفسی درشتر مرغ پنج ماهه ای درشهریور ماه 1383 توسط دکتر کمیلی و مهام تشخیص داده شد. این شتر مرغ چند روزی علائم افسردگی و بی حالی را از خود نشان می داد و با دهان باز نفس می کشید ودر هنگام غذا خوردن از گله جدا می ماند. پس از کالبد گشایی ، التهاب و عفونت شدید کیسه های هوایی ، همراه با ضخیم شدن دیواره ها مشاهده گردید. درگیری ریه ها بصورت کانونهای نکروتیک سبز رنگی قابل تشخیص بود. پس از آزمایشات پاتولوژی  و میولوژی این تشخیص تآیید  گردید

آسپرژیلوس در شترمرغها فقط یک بیماری تنفسی نمی باشد. بلکه در شرایط خاص ممکن است دستگاه گوارش را درگیر کند و یا حتی سبب مشکلات پوستی گردد.

آسپرژیلوس در دستگاه گوارش شترمرغها ، با تکثیر زیاد لایه های پیش معده و التهاب شدید آن نمایان می گردد که سبب انباشتگی معده و در نهایت مرگ می شود. عفونتهای قارچی دستگاه گوارش معمولا” ازطریق آلودگی های شدید بستر، غذا و استفاده درازمدت آنتی بیوتیک ها بوجود می آید.

درصورتیکه شتر مرغها درمحیطی با رطوبت بالا و بهداشتی ضعیف نگهداری شوند ممکن است به درماتیت قارچی دچار

شوند. ضایعات پوستی آسپرژیلوس ممکن است موضعی باشد یا اینکه بخش وسیعی از پوست را فرا گیرد. آزمایشات بافت شناسی ریسه های انشعاب یافته ای را نشان می دهد که درلایه های پوست رسوخ کرده اند.

دامپزشکان استرالیایی ، آسپرژیلوس ریوی موجود در شترمرغهای 6 ماهه را توصیف کرده اند. این شتر مرغها در محیط شلوغ و بستر پر گرد وخاک و محیطی با دما و رطوبت بالا نگهداری می شدند.

پرنده های مبتلا ممکن است عامل بیماری را در اواخر دوران انکوباسیون و یا در اوایل به دنیا آمدن کسب کرده باشند که این عامل عفونی نهفته توسط استرس فعال می شود. پرنده های مبتلا به این بیماری دچار تنگی نفس ، سیانوز و کاهش مقاومت فیزیکی بدن می شود. بیماری قارچی آسپرژیلوس در شترمرغهای بالغ  ممکن است به اشکال گرانولوماتوزی بروز کند.

روشهای تشخیص :

عائم بالینی توسط کشت نمونه های دستگاه تنفسی ، رادیو گرافی ، اولتراسوند، اندوسکوپی و آزمایشات سرولوژیک تأیید می شوند.

برای ردیابی و تشخیص وجود آنتی بادی های آسپرژیلوس در سرم ، می توان از عصاره آسپرژیلوس به عنوان یک آنتی ژن درآزمایش agar gel diffusicon test  استفاده کرد. همچنین از تست ELIZA  نیز می توان در تشخیص این بیماری استفاده کرد.

یک شتر مرغ 4 ماهه با وزن 24 کیلوگرم مبتلا به این بیماری در آمریکا مورد آزمایشات قرار گرفت و نتایج زیر مشاهده گردید. این پرنده ضعیف بوده و با دهان باز تنفس می کرد و دائما” بالهایش را به سمت پایین و بالا تکان می داد. این شتر مرغ دچار لویتوزیس11/900 ? L : normal , 15/27  ? L)    (   هیپوگلیسمی ( 150 – 200 mg/dl : normal ,  365 mg/dl )   و افزایش فعالیت آسپارتات ترانسیناز552ul ) ( 90 – 15  ul :, normal,

رادیو گرافی از ناحیه سینه در حالیکه شتر مرغ ایستاده بود انجام گرفت و اپسیفیکاسیون ( opacification)  کیسه های هوایی و ضخیم شدن پرده جنب را نشان داد.

برونکوپی با ویدئو اسکوپ قابل انعطاف به اندازه  3m × 9/8mm  انجام گرفت که در قسمت انتهایی نای پلاکهای سبز رنگی مشاهده شد و بعضی از برنش های ثانویه کاملا” بسته شده بود و با شیوه  اندوسکوپی از نواحی مختلف این پرنده برای بررسی نمونه های بافت شناسی هم جدا شد.

درمان :

هیچگونه درمان مؤثر و عملی در برابر درگیری های سیستمیک آسپرژیلوس در مزارع پرورش شتر مرغ وجود ندارد و پیشگیری تنها راه مؤثر در برابر این بیماری می باشد.

مهم ترین اقدام در مواجه با شیوع آسپرژیلوس یافتن منبع آلودگی و جلوگیری از عفونت بیشتر توسط هاگها و ضدعفونی ضد قارچی می باشد. در موارد تک گیر، شتر مرغها را می توان با تجویز داری ایتراازول (Itraconazol) با دز mg/kg 10  به مدت 5 تا 10 روز درمان کرد ( در صورت مصرف این دارو باید دقت شود که اگر علائم عصبی رخ داد، دارو کم یا متوقف شود). همچنین می توان از محلول 1:50 انیلوازول ( enilkonazole)  استفاده کرد، یا از دود ناشی از قرص های انیلوازول در درمان پرنده ها یاری برد که در این حالت بایستی تمامی پرندگان به محلی کوچک و بسته برده شوند تا مجبور به استنشاق این دارو گردند. درمان با کتوازول به میزان 10 تا 20 میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن زنده بصورت یک تزریق روزانه به مدت 7 روز ممکن است با موفقیت همراه باشد.

به منظور ضد عفونی کردن انکوباتورها، دستگاههای هچری و بستر می توان از محلول 1% اینلازول( کلینا فارم ) به صورت اسپری استفاده کرد. همچنین این محلول در درمان عفونتهای قارچی پوستی و تنفسی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. دردستگاههای هچری که توسط قارچها آلوده شده اند دود ناشی از قرص های انیلوازول می تواند در هچ مورد استفاده قرار گیرد. تا شدت آلودگی در جوجه های تازه متولد شده را کاهش دهد .

عوامل عفونی:

مشکلات گوارشی ناشی از عوامل عفونی می تواند در اثر عوامل باکتریایی، قارچی و انگلی اتفاق بیافتد. آلودگی با کلستریدیاها، مگا باکترها و تک یاخته ای ها به طور مشترک باعث ایجاد صدمات تخریبی همراه با تلفات بالا تا 100 درصد در جوجه ها می گردند.

بیماری های ناشی از تک یاخته ای ها شامل تریکوموناس S.P و بالانتیدیوم S.P به تعداد معدودی در جوجه ها مشاهده می شود که باعث ایجاد آنتریت و اسهال کفی در جوجه ها می گردند و جوجه های جوان ممکن است در اثر دهیدراتاسیون ناشی از اسهال تلف گردند و یا این که به طور ثانویه و در اثر پیشرفت بیماری جابجایی روده ها در آنها اتفاق افتد.

مگا باکترها در بسیاری از جوجه های درگیر بیماری دیده می شوند و می توانند در سطح انبوه و با اتصال به غشاء کوئیلن باعث ادم و آنتریت گردند، که با میکروسکوپ قابل مشاهده خواهند بود.

علی رغم درگیری های اشاره شده در بالا مشکلات عدیده دیگری در جوجه های جوان در اثر آلودگی های ناشی از عفونت های کلستریدیایی مشاهده می گردند که بسیار مهم می باشند. آلودگی های کلستریدیایی در شتر مرغ ها عمدتاً یکی از مشکلات عمومی در مجتمع های پرورش شترمرغ می باشد که شامل کلستریدیوم ساردلی است که براساس سموم مترشحه از آنها شناسایی می گردند.

عفونت های کلستریدیایی در شترمرغ ها ممکن است در اثر استرس های وارده ایجاد و منجر به زمین گیری و مرگ و میر گسترده و فوق حاد در جوجه های جوان گردند و در شترمرغ های مولد تخم گذار فلجی ناشی از مسمومیت با سموم این باکتری ها مشاهده می گردد.

کلستریدیوم پرفرنژنس تیپ A ,D و احتمالاً سایر تیپ های کلستریدیایی بخشی از فلور طبیعی روده پرندگان سالم و بالغ را تشکیل می دهند و این باکتری ها تحت شرایط غیرعادی ممکن است پاتوژنیک شده و باعث تلفات زیادی در شترمرغ ها گردند.

در جوجه شترمرغ های جوان و مستعد باعث ایجاد آنتریت و بر هم خوردن فلور طبیعی روده می گردند و همچنین ایجاد تخریش در جدار دستگاه گوارش به علت بلعیدن بیش از حد غذا، پایین افتادن حرارت بدن در اثر سرمای محیط و استرس های وارده ناشی از سایر عوامل می توانند از فاکتورهای اصلی پیدایش عفونت های کلستریدیایی در جوجه شترمرغ های جوان باشند.

آنتروتوکسمی فوق حاد توسط کلستریدیوم سوردلی، کلستریدیوم پرفرنژنس، کلستریدیوم دیفی سیل و کلستریدیوم کولینوم در جوجه شتر مرغ های سنین 10-9 روزه با تلفات بین 95-5 درصد دیده شده است.

عفونت های کلستریدیایی در بسیاری از جوجه های بالای 3-2 هفته با اسهال آبکی، آنتریت ناشی از التهاب اپیتلیوم و دهیدرا تاسیون شدید همراه با تلفات ناگهانی مشاهده شده است.

زخم های ناشی از آنتریت نکروتیک در این سن از جوجه ها به ندرت مشاهده می شود و در نمونه های آلوده با تهیه گسترش و در زیر میکروسکوپ، شناسایی انجام می گیرد. تهیه گسترش از محتویات روده و نشان دادن کلستریدیوم های گرم مثبت تنها در غیاب باکتری های گرم منفی امکان پذیر می باشد. در ارزیابی و شناسایی انواع کلستریدیاها روش های باکتریولوژِیک و ایمونوفلورسانس اختصاصی ما را زودتر به هدف می رساند.

محل نگهداری جوجه شترمرغ های جوان و امکان دسترسی آنها به چراگاه یونجه می تواند باعث بروز آنتریت کلستریدیایی گردد. این مورد اغلب به خاطر استفاده مشرک از چراگاه توسط سایر حیوانات و شترمرغ اتفاق می افتد که در اثر بلع هاگ های کلستریدیایی موجود در محل انتقال آلودگی و بیماری در شترمرغ ها مشاهده می شود.

یک مورد آنتریت هموراژیک در اثر کلستریدیوم ساردلی از فلسطین اشغالی گزارش شده است که طی آن تعدادی شترمرغ با انتقال به یک مزرعه یونجه که قبلاً مورد استفاده یک گله پرواری از شترمرغ بود دچار بیماری می شوند که طی آن تعداد بی شماری هاگ کلستریدیوم ساردلی از نمونه های اخذ شده از یونجه در این محل جدا گردید.

کنترل آلودگی ناشی از کلستریدیاها در سنین بالای 2 ماهگی با استفاده از باسیتراسین در خوراک پرنده انجام می گیرد. آنتریت هموراژیک به شکل فوق حاد  ناشی از کلستریدیاها در شترمرغ های با سنین 6-1 ماه معمولاً مشاهده می شود. شیوع بیماری بسیار سریع و تلفات ناگهانی همراه با اسهال و بدون سایر علائم بالینی می باشد.

آنتریت هموراژیک کلستریدیایی عمدتاً با نزدیک شدن زمستان، بهار و احتمالاً در ارتباط با تغییرات جوی و بارش باران بوده و در این مرحله پرنده علاقمند نوک زدن به زمین و خوردن گل و لای می باشد. در مشاهده روده لاشه تلف شده تجمع خون تازه دیده می شود و در مرحله حاد بیماری تغییرات ماکروسکوپیک قابل مشاهده می باشند. در مراحل پیشرفته بیماری بعضاً وجود غشاء کاذب در مخاط روده و در بعضی نمونه ها نکروز کانونی در کبد لاشه های تلف شده مشاهده می شود.

از علائم اصلی بیماری در این مرحله وقوع تلفات شدید (بالای 10درصد) در روز می باشد، که در این مرحله لازم است به درمان با آمپی سیلین یا اکسی تتراسایکلین همراه با آب در حداقل زمان ممکن اقدام که درمان مناسبی می تواند باشد.

موارد آنتریت نکروتیک اکثراً در شترمرغ های بالای 6 ماه دیده می شود. شیوع بیماری در بسیاری از نمونه ها وابسته به فصل بوده و در اوایل زمستان دیده می شود و در گله های مولد هم به ندرت به صورت حاد مشاهده می شود بیماری بسیار حاد بوده و باعث تلفات شدیدی در این پرنده ها می گردد.

در اثر آلودگی، پرنده به آرامی حرکت نموده و به نظر از شوک وارده دچار درد و رنج شده و اغلب با علائم کلینیکی طی 24 تا 48 ساعت تلف می گردد.

در نمونه های مشاهده شده قسمت های بزرگ نکروزه در سرتاسر روده کوچک دیده می شود و در اکثر پرنده های بیمار کبد متورم، سیاه و بزرگ همراه با نکروز کانونی مشاهده می گردد.

در این مرحله از بیماری با علائم کلینیکی عنوان شده درمان نتایج چندان مطلوبی نخواهد داشت. استفاده از آمپی سیلین و یا تتراسیکلین به همراه آب آشامیدنی باعث توقف تلفات در بیماران داخل پن تا 48 ساعت می گردد. در بعضی از موارد بیماری ممکن است پس از چند هفته مجدداً ظاهر گردد.

در اثر سموم کلستریدیایی گاهی فلجی موضعی و یا کلی در پاها، بال و گردن مشاهده می گردد که ناشی از سموم حاصل از کلستریدیوم شوای وبوتیلینوم بوده و احتمالاً باعث آسیب های عصبی در پرنده ها می شوند.

در مصرف گوشت حاصل از کشتار چنین پرندگانی مسمومیت باید کاملاً بر طرف شده باشد. البته مشکلات ناشی از این قبیل کلستریدیاها به صورت موردی و تک گیر بوده و از اهمیت اقتصادی چندانی برخوردار نمی باشد. تشخیص تفریقی در این قبیل از نمونه ها براساس شناسایی سموم کلستریدیایی در بیماری عصبی و از سایر عوامل شامل آربو ویروس ها و نیوکاسل استوار می باشد.

عوارض گوارشی و راه های پیشگیری و درمان در شترمرغ

مقدمه:

مشکلات موجود در سیستم گوارشی تقریباً اصلی ترین علت تلفات در شترمرغ های جوان می باشد. سیستم گوارش پیشرفته در شترمرغ و عکس العمل پرنده به تغییر جیر غذایی و کاهش آن از مهمترین عوامل درگیری بوده و تغذیه آن نیاز به مهارت بسیار بالای علمی دارد. اکثراً مشکلات گوارشی مطرح شده به سیستم غلط مدیریت در این مزارع بر می گردد و سایر عوامل از جمله آلودگی های قارچی و می هم معمولاً در ارتباط با عوامل مدیریتی می باشند.

مشکلات گوارشی عمدتاً در گله های شترمرغ بیشتر از موارد تک گیر آن دیده می شود. لذا پیشگیری از بیماری در شترمرغ به عنوان یک کلید اطمینان در مقابل درمان آن محسوب می گردد و توجه به این مسئله بسیار مهم است که بدانیم سیستم گوارش یک جوجه تازه متولد شده کاملاً استریل و تقریباً عاری از اختلالات گوارشی با آسیب پذیری بالا می باشد. سنگدان و روده ها در این مرحله در حال شکل گرفتن بوده و به کیفیت جیره و مدیریت تغذیه در این سن و نقش حساس آن در اولین ماه زندگی جوجه ها باید توجه خاص معمول گردد.

زرده اولین غذای مصرف شده توسط جوجه ها در اولین روزهای زندگی می باشد که در فعال نمودن سیستم گوارش نقش حساسی دارد و در ادامه آن به علت قرار گرفتن جوجه ها در محیط و پاک طی هفته های اولیه زندگی و همچنین عدم ارتباط آنها با جوجه های بزرگ تر در بسیاری از این مزارع باعث عدم دسترسی به فلور طبیعی روده و ایجاد تأخیر در ایجاد ایمنی بدن آنها می گردد و جوجه ها مستعد ابتلا به بسیاری از باکتری های گرم منفی و تک یاخته ای ها با حدت بالای بیماری زائی می گردند. برای آن که قادر به جلوگیری از ایجاد مشکلات معدی – روده ای  در این گونه جوجه ها باشیم آشنایی با روند سیستم گوارش در این گونه موارد کاملاً ضرورت می یابد.

جوجه های تازه متولد شده معمولاً مقدار کمی از وزن خود را طی هفته های اولیه زندگی از دست می دهند و اولین مرحله از افت وزن آنها مربوط به بازجذب و دفع آب همراه با سایر مواد دفعی موجود در زیر پوست آنها می باشد که نقش مهمی در زنده ماندن آنها طی 48 ساعت اولیه زندگی دارد.

در روزهای بعد هم (سوم و چهارم) باز جذب زرده کمک به زنده ماندن جوجه ها می نماید و در طی این مرحله جوجه ها خوردن غذا را یاد می گیرند و سیستم گوارش باید در این مرحله به طور منظم شروع به کار نماید. این مرحله بسیار حساس بوده و کارهای بسیار ساده از قبیل قرار دادن ظروف غذا خوری و آبخوری مناسب و قابل دسترس برای جوجه ها و حتی تعداد دفعات غذا دهی و آب دهی از اهمیت خاصی برخوردار بوده و می تواند فاصله معنی داری بین تلفات بالا و ماندگاری جوجه ها ایجاد کند.

ارتباط بین بیماری و تغذیه در تشخیص بیماری جوجه ها حائز اهمیت می باشد که ممکن است گاهی به این مسئله توجه چندانی نشود. لذا بعضی از جوجه ها ممکن است به علت خوردن مواد مختلف قابل دسترس در روی زمین و محیط اطراف و همراه با خاک و شن دچار انباشتگی و تلفات گردند.

عوامل اصلی در مشکلات گوارشی شترمرغ ها به دو علت عمده زیر مربوط می باشند.

مشکلات مدیریتی – عمده موارد قابل مشاهده در مشکلات گوارشی مربوط به ضعف مدیریت بوده و این مشکلات در حدو سه ماهگی اتفاق می افتد و بعد از گذر از این دوران پر تلاطم جوجه شتر مرغ ها به آرامی به جیره غذایی جدید عادت می کنند. به نظر می رسد که سیستم گوارش آنها طی مروز زمان به رشد کامل خود می رسد لذا عمده مشکلات آنها در سنین دوران سه ماهگی همراه با انباشتگی پیش معده و سنگدان بوده و این انباشتگی در اثر خوردن اشیاء مختلف از قبیل سنگ و خاک و مواد همراه با ساقه بلند یونجه می باشد.

به دلایل کاملاً ناشناخته ای جوجه های جوان بالای یک ماهگی از ضریب رشد بسیار بالایی برخوردار بوده و در این سن یونجه به بخشی از جیره غذایی و یا انتقال آنها به مزارع یونجه و استفاده از یونجه تازه و کامل و همچنین استفاده از یونجه خرد شده با طول بیش از 5/0 سانتی متر باعث ایجاد انباشتگی و تلفات بالا می گردد.

سایر عواملی که در سیستم گوارش باعث این اختلالات می گردند شامل افزایش انگل های روده ای و تغییر فلور طبیعی روده است که باعث خوردن بیش از حد شن و خاک و سایر مواد پست و سنگین شده و حیوان تلاش می کند از سنگ و دانه های شن بیشتری استفاده کند که مجموعه این ها باعث اسهال و یا توقف حرکات روده، یبوست و تلفات می گردند.

پیچ خوردگی روده در شترمرغ بندرت اتفاق می افتد و در مطالعات انجام گرفته ارتباط زیادی بین تغییر ناگهانی جیره و پیچ خوردگی مشاهده گردیده است. تلفات ناشی از پیچ خوردگی در روده تا بالای 50/0 درصد می تواند اتفاق بیافتد به طوری که طی گزارشی از یک مزرعه ضمن تغییر ناگهانی جیره از کنسانتره به چغندر و کاه خرد شده این مورد مشاهده شده است.

همانطور که می دانید جوجه کشی از هر تخم پرنده ای نیاز به کنترل چند عامل اصلی در جوجه کشی دارد که عبارت اند از:

• دما
• رطوبت
• اکسیژن
• تهویه مناسب
• گردش تخم ها

دستگاه های جوجه کشی شترمرغ باید این چند مورد را با کمترین درصد خطا کنترل نمایند.

دما و رطوبت در دستگاه جوجه کشی شترمرغ

دما دستگاه جوجه کشی برای جوجه کشی از تخم شترمرغ باید در دوران ستر ۳۶/۳ و در دوران هچر نیز ۳۶/۶ باشد تا بهترین بازدهی و نتیجه را داشته باشیم.

حساسیت و درصد خطای کم یکی از مهم ترین ویژگی هایی است که باید ماشین جوجه کشی شترمرغ داشته باشند چرا که حتی ۰/۵ تا ۱ درجه اختلاف دما سبب کاهش راندمان تا ۵۰% می گردد.

جدول زیر دما و رطوبت جوجه کشی از انواع تخم را نمایش می دهد که با دقت در آن به این نکته پی می بریم که اختلاف دما و رطوبت در جوجه کشی از شترمرغ و سایر پرندگان بسیار فاحش می باشد.

همین امر یکی از دلایل مهم و حیاتی استفاده از دستگاه جوجه کشی مخصوص شترمرغ می باشد.

اکسیژن در دستگاه جوجه کشی شترمرغ

از دیگر موارد مهمی که باید در دستگاه جوجه کشی صنعتی رعایت شود مسئله اکسیژن رسانی و گردش هوای داخل دستگاه می باشد.

همانطور که می دانید شترمرغ جثه بسیار بزرگی دارد و نسبت به سایر پرندگان نیز اکسیژن بیشتری مصرف می کند. این میزان مصرف به خصوص در هفته آخر جوجه کشی یعنی دوران هچر بسیار افزایش می یابد که دلیل آن تشکیل شدن کامل جوجه و نیاز آن به اکسیژن است.

بنا به گفته کارشناسان این حوزه حداقل ۵۰ لیتر در ساعت برای هر تخم اکسیژن مورد نیاز است که توسط فن های قدرتمند تامین می گردد.

به عنوان مثال در دستگاه جوجه کشی شترمرغ نیک هنگام از فن های سانتری فیوژی برای انجام تهویه هوا و اکسیژن رسانی استفاده شده است که علاوه بر داشتن عمر طولانی کارایی بسیار خوبی نیز دارند.

گردش تخم ها در دستگاه جوجه کشی

گردش تخم نیز به نوبه خود در میزان بازدهی و راندمان دستگاه تاثیر گذار می باشد. زاویه مناسب سبب تغذیه خوب نطفه، اکسیژن رسانی خوب به همه قسمت های تخم و یکسان بودن دمای تمام نقاط تخم می گردد.

اغلب شرکت های تولیدکننده دستگاه جوجه کشی زاویه بین ۱۲۰ تا ۱۸۰ درجه را برای چرخش راک های دستگاه ها در نظر می گیرند که این زاویه هر چه بیشتر باشد می تواند در بازدهی و جوجه آوری کمک شایانی کند.

نکات خرید دستگاه جوجه کشی شترمرغ

در حال حاضر در کشور ما چندین تولیدکننده ماشین جوجه کشی شترمرغ فعالیت می کند که برخی از آن ها به صورت تخصصی دستگاه های صنعتی و با ظرفیت بالا مخصوص شترمرغ تولید می کنند و برخی دستگاه هایی هم برای شترمرغ و هم برای سایر تخم ها تولید می کنند.

در این بین یکی از دغدغه های مشتریان نحوه و خرید و انتخاب دستگاه مناسب از بین ماشین آلات جوجه کشی شترمرغ است که در ادامه به نکاتی اشاره می کنیم تا بتوانید محصول خوب و با کیفیت خریداری نمایید.

در ابتدا به این نکته اشاره کنیم که تمامی موارد بحث شده در بالا اعم از دما، رطوبت، اکسیژن و غیره همگی آن ها می توانند از نکاتی باشند که هنگام خرید باید به آن ها توجه نمایید.

با توجه به تجربه ای که در فروش انواع دستگاه های جوجه کشی شترمرغ کسب کرده ایم به این نتیجه رسیدیم که بهترین راهکار برای خرید دستگاه جوجه کشی مورد نظر، م و مصاحبه با یکی از مصرف کنندگان یعنی مشتریان دستگاهی که قصد خرید آن را داریم است.

مصرف کننده دستگاه بهتر از هر کسی می تواند توصیه هایی در رابطه با خوب یا بد بودن دستگاه ارائه نماید چرا که به صورت مستقیم با دستگاه در ارتباط بوده و یا قلق و ویژگی های آشنایی کامل دارد.

استفاده از تجربیات و توصیه ها افرادی که در این حوزه مشغول فعالیت می کنند و همچنین کارشناس فنی حوزه جوجه کشی شترمرغ نیز می توانند شما را در انتخاب دستگاه مناسب راهنمایی نمایند.

اگر دوست دارید محیطی آرامشبخش برای شتر مرغ های خود ایجاد کنید باید نکاتی را در نظر داشته باشد:

• جایگاه و پناهگاه می بایستی به اندازه کافی بزرگ بوده که تمامی پرندگان یک گروه بتوانند به طور همزمان در آن جای گیرند، و حرکت کنند. می بایستی تعداد متعددی غذاخوری در آن وجود داشته باشد که تمامی پرندگان بتوانند به طور همزمان غذا بخورند.
•  این مکان می بایستی طوری طراحی گردد که پرندگان بتوانند به طور مستقیم به مرتع وارد شوند.
• می بایستی به خوبی هواگیر باشد و باد در آن نورزد.
•  سقف محل به اندازه کافی بلند بوده که در هنگامی که شتر مرغ ها ایستاده اند برایشان مزاحمتی فراهم نگردد، حدودا ۳۰ سانتی متر فضای خالی در بالای سرشان موجود باشد. به اندازه کافی روشن بوده چرا که شتر مرغ ها خویش را بهتر با این فضا وقف می دهند و فضای تاریک اصلا جای مناسبی نیست.
• زمین کف می بایستی کاملا خشک و به دور از هر گونه لغزندگی باشد.
• تقسیمات دیوارها و پایه های آنها می بایست بسیار قوی باشد چنانچه در صورتی که نزاعی بین پرندگان در گیرد، این دیوارها می بایست از مقاومت کافی برخوردار باشند. توصیه می شود که از سن شش ماهگی ارتفاع دیوارها ۱٫۶۰ سانتی متر باشد. نرده ها چوبی به فاصله ۳۰ سانتی متری از یکدیگر و پهنای ۱۲ سانتی متر بر روی یکدیگر بسیار مناسب و مقرون به صرفه می باشد.
• پرندگانی که برای تولید مثل انتخاب شده اند اجازه ندارند دید مستقیم نسبت به یکدیگر داشته باشند.
• توصیه می گردد که غذاخوری ها در درون راهروها با فاصله از سطح زمین و حتی الامکان به صورت ریلی تعبیه شود که بتوان آنها را از خارج بر روی ریل به طرف جلو راند.
• جایگاه جوجه ها می بایستی به خوبی قابل گرم شدن باشد.
• توصیه برای جوجه ها توصیه می گردد که از تشکهای گرم کننده با آب گرم و یا سرامیک هایی که از زیر سطح زیرین آن قابل گرم شدن می باشند استفاده شود. تشک ها می بایستی به حد کافی بزرگ بوده تا تمامی جوجه ها بتوانند بر روی آن جای گیرند.
• پرندگانی که برای تولید مثل انتخاب شده اند اجازه ندارند دید مستقیم نسبت به یکدیگر داشته باشند.
• توصیه می گردد که غذاخوری ها در درون راهروها با فاصله از سطح زمین و حتی الامکان به صورت ریلی تعبیه شود که بتوان آنها را از خارج بر روی ریل به طرف جلو راند.

• امکانات مورد نیاز پرندگان
• در نظر گرفتن نتیجه اقتصادی کار

 از دید امروزی آینده کاری ما در صورتی مطمئن خواهد بود که به این دو اصل توجه داشته باشیم. با توجه به اینکه در گذشته سیستم بومی نگهداری حیوانات چندان مقرون به صرفه نبوده ولی امروزه با تغییرات چشمگیر و استفاده از روش های مدرن پرورش و نگهداری در کوچکترین فضا و در درون اصطبل های سرپوشیده و قفس های آهنین نیز مشکلات فراوانی را به همراه آورده است و هر روزه سعی در بهتر نمودن شرایط زیستی حیوانات می گردد.

پرورش و نگهداری شترمرغ از یک سو کاری بس دشوار و از جهتی بسیار آسان است. بدین روکه نگهداری شتر مرغ در مقایسه با حیوانات اهلی (مفید) دیگر بسیار مقرون به صرفه تر است چرا که تمامی الیاف های گیاهی که در مزرعه می رویند مورد مصرف این پرنده قرار می گیرند.

بنابر تجربه دامداران اروپای مرکزی با توجه به سرمای شدید هوا و با توجه به شرایط اقلیمی و میزان بارندگی نیاز چندانی به داشتن اصطبل های محصور نمی باشد و پرندگان در اصطبل های باز نگهداری می شوند.

جایگاه شترمرغ می بایست همیشه راهی به سوی مرتع داشته باشد که همانا دسترسی به ارزان ترین و فراوانترین آذوقه (علف ها) فراهم باشد. تجربه نشان داده که در اروپا به علت گران بودن دستمزد کارگرها و بالا بودن قیمت مواد غذایی نسبت به آفریقا قیمت تمام شده محصول به مراتب بالاتر می باشد. پس نتیجه می گیریم که داشت یک مرتع بزرگ و خوب با توجه به شرایط آب و هوا نقش مهمی را در پایین آوردن قیمت پرورش شتر مرغ ایفا کند.

 برای خرید جوجه یک روزه باید به نکاتی توجه کرد که جوجه های سر حال تر و باکیفیت تر خریداری شود و در نتیجه تلفات را تا حد امکان پایین تر آرد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: ایران بعد از آفریقای جنوبی دومین تولیدکننده شترمرغ در دنیا است و سالانه سه هزار تن گوشت شترمرغ تولید می‌کند.
مرتضی رضایی معاون امور دام، طیور، آبزیان و زنبور عسل وزارت جهاد کشاورزی در بازدید از مزرعه شترمرغ در جمع خبرنگاران اظهار کرد: طبق آخرین آمار سال گذشته بالغ بر 6 تا 7 هزار قطعه شترمرغ مولد در کشور تولید شده که این تعداد مولد 100 تا 110 هزار قطعه شترمرغ پروار تولید می‌کنند و حدود سه هزار تن گوشت قرمز به بازار عرضه می‌شود.
وی افزود: گوشت شترمرغ جزو باکیفیت‌ترین گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود و قابلیت هضم راحت‌تری نسبت به گوشت مرغ و گوسفند دارد. همچنین این گوشت میزان آهن بالا و چربی کمتری دارد.
رضایی با اشاره به اینکه گوشت تولید شده به صورت مطلق در کشور مصرف می‌شود، اذعان داشت: با وجود مصرف کامل گوشت در کشور هنو مردم کاملاً به مصرف آن واقف نیستند و عمومیت ندارد اما با وجود نوساناتی که در دو سال اخیر در تولید گوشت و کمبود گوشت قرمز وجود دارد گوشت شترمرغ می‌تواند جایگزین مناسبی در این زمینه باشد که نسبت به گوشت گوسفندی قیمت کمتری هم دارد لذا رسانه‌ها باید بر روی این موضوع بیشتر کار کنند تا مردم در این زمینه آگاه شوند.
معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به این نکته که در استان‌های شمالی کشور پرورش شترمرغ ممنوع است، گفت: به غیر از سه استان شمالی کشور که به دلیل مسائل بهداشتی اجازه کار داده نمی‌شود، تمام مناطق کشور در تولید و پرورش شترمرغ آزاد هستند و تسهیلات اشتغال روستایی شامل حال تمام متقاضیان می‌شود.
رضایی تاکید کرد: سالانه حداقل 10 تا 15 هزار تخته چرم شترمرغ صادر می‌شود و بزرگترین مزیت شترمرغ این است که علی‌رغم پرنده بودن گوشت قرمز تولید می‌کند که سودآوری بالایی دارد. گوسفند در سال دو بره تولید می‌کند اما هر شترمرغ مولد تا 45 جوجه تولید می‌کند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی عنوان کرد: ایران پس از آفریقای جنوبی دومین تولیدکننده شترمرغ در دنیا است و سالانه سه هزار تن گوشت شترمرغ تولید می‌کند.

منبع: ایلنا